Platon felsefesinin en karışık konularından biri İdealar Öğretisi olarak ifade edilebilir. Aynı zamanda “Formlar Teorisi” olarak da bilinen bu öğreti, fiziksel olmayan biçimlerin en doğru gerçekliği temsil ettiği fikrine dayanmaktadır. Birçok modern düşünür için, söz konusu bu İdeaları, gerçek dünyada temsil ettikleri nesnelerden ayrı düşünmek çok karmaşık gelmektedir. Dolayısıyla, gerçek dünyada bulunan biçimlerin mükemmel örneklerinin, yani ideaların hayal edilmesi genel olarak Platon felsefesinde anlaşılması ve kabul etmesi güç görünmektedir.
Platon İdeaları Nelerdir
Platon ideaları veya bir diğer ifadeyle Platon formları, gerçekte var olan şeylerin fikri varoluşlarıdır. Bu biçimler, bir şeyin söz konusu şey olması için neye benzemesi gerektiğini ifade ederler. Örneğin, insan ideası insan olmak için gerekli olan niteliklerin tamamını kapsamaktadır. Yani, insanlık fikrinin idealar dünyasındaki yansımasıdır. Ancak hiçbir insan, insan ideasının mükemmel temsiline erişemez. İnsanlar bu insan ideasına benzer; ancak her insan tekil olarak bir diğerinden farklıdır. İnsan üzerinden verilen bu örneği aklınıza gelen bütün her şey için değerlendirebilirsiniz.
Platon’a göre, gerçekte bulunan her nesne veya niteliğin bir biçimi bulunmaktadır: köpekler, kediler, insanlar, okyanuslar, renkler, güzellik, aşk veya cesaret. Platon “Nedir?” sorusuna getirilen yanıttan “Biçim kendisi nedir?” sorusunu sorarak, nesnenin temel olarak ve “gerçekten” İdealar dünyasında bulunan Biçimlerin bir taklidine dayalı bir gösterim olduğunu iddia etmektedir. Bu da, gerçek dünyadaki nesnelerin hepsi çeşitli koşullar altında İdealar Dünyasında bulunan Formun anlık yansımalarıdır.
Evrenseller sorunu, veya bir İdeanın özel olarak birden fazla şey olması problemi Formun kendisinin yansımalarını özel nesneler üzerinde oluşumuna yol açan özel ve tekil bir şey olduğu varsayılarak çözülür.
Platon’un İdealar Öğretisi’ne göre, madde kendisinde özel olarak değerlendirilir. Platon için, Formlar dünyada söz konusu formları taklit eden diğer bütün nesnelerden daha gerçektir. Her ne kadar İdealar Dünyası içinde bulunan Formlar zamansız ve değişmez olsa dahi, bu Formların fiziksel görünüşleri sürekli bir değişim durumundadır. Dolayısıyla, İdealar mutlak ve koşulsuz mükemmeliyeti temsil ederken fiziksel dünyanın nesneleri koşulara bağlı olarak değişim gösterir.
İdealar, çeşitli nesnelerin özünü oluşturur. Bir diğer ifadeyle, bu idealar bir nesnenin sahip olması gereken nitelikleri ifade eder. Bir örnekle açıklamak gerekirse, her ne kadar dünya üzerinde sınırsız sayıda sandalye bulunsa dahi “sandalye olma” ideası bütün sandalyelerin çekirdeğini oluşturur.
Sonuç olarak, Platon’un İdealar Dünyası, bizim şu an üzerinde yaşadığımız dünyanın üzerinde ve belirleyici bir dünyadır. Bu İdealar Dünyası, gerçekliğin esas temelini oluşturur.
Yazar Hakkında
