Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Etkileri

Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Etkileri 1
Sevgi Paylaşmaktır :)

Yapay zeka teknolojisi, son yıllarda hızlı bir şekilde gelişti ve hayatımızın birçok alanında yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Ancak, bu teknolojinin insan psikolojisi üzerindeki etkileri hakkında sık sık sorular da ortaya çıkmaya başladı. Bu yazıda, Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Etkileri hakkında konuşacağız olumlu ve olumsuz taraflarıyla.

Bu video yaklaşık 10 dakika içerisinde yapay zeka video ve seslendirme araçlarıyla hazırlandı.

Yapay Zeka Nedir?

Psikolojimiz üzerine etkisi, günlük yaşamımıza olan katkısı, zararları gibi konulara geçmeden önce yapay zekayı tanımlamak gerekiyor. Özet olarak anlatmak gerekirse yapay zeka, bilgisayarların bugüne kadar yaptığı 1 veya sıfır yani evet ya da hayır, doğru veya yanlış sisteminin dışında  insan benzeri zeka görevlerini gerçekleştirebilmesini sağlayan bir disiplindir ve karmaşık problemleri çözme, öğrenme ve tahmin yapma yetenekleri üzerine odaklanır. Yapay zeka teknolojileri bunları yapabilmek için çeşitli ve ileri derecede mühendislik altyapılarını kullanır.

 

Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Olumlu Etkileri

Psikolojik Sağlık Sorunlarına Yardımcı Olabilir

Yapay zeka teknolojisi, depresyon, anksiyete gibi psikolojik sağlık sorunları olan insanlara yardımcı olabilir. Örneğin, online terapi uygulamalarında yapay zeka destekli uygulamalar kullanılabilir ya da çeşitli egzersizlerin veya rutinlerin uygulanmasında destekleyici bir rol üstlenebilir.

Yapay Zeka Erken Teşhis ve Tedavi İmkanı Sunabilir

Yapay zeka, akıl sağlığı sorunlarının tespitinde ve teşhisinde kullanılabilir. Bu, erken teşhis ve tedavi için önemli olabilir. Yapay zeka günümüzde bazı semptomların doğru şekilde aktarılması ile çeşitli yönlendirmeler yapabilmekte. Bugün bile yapay zeka dil modelleri ile sohbet ederken yaşadığınız belirtileri yazdığınızda size bir fikir verebilmekte ya da kendi analiz yeteneğinin dışında kalan veya hassas olabileceğini düşündüğü sorunlarda sizi yaşadığınız problemin çözümünü sunabilecek olan uzman doktora yönlendirebiliyor.

İnsanların İhtiyaçlarını Daha İyi Anlamaya Yardımcı Olabilir

Yapay zeka sadece size bir rahatsızlığınız konusunda fikir vermekle kalmıyor tıpkı sizin gibi bazı sorunlarda farklı fikirler almak isteyen ya da gözden kaçırdığı yerlerin olup olmadığını merak eden meslek uzmanlarına, örneğin doktorlara, beslenme uzmanlarına, psikologlara veya öğretmenlere fikir verebiliyor.

Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Etkileri 2

Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Etkileri hakkında konuşurken Midjourney’den bahsetmeden olmazdı…Midjourney metni görsele dönüştüren bir yapay zeka aracı. Bu araca “terapi seansından çıkmış ve karmaşık duygular yasayan ve bu duyguları yüzünden tam olarak okuyamadığımız sarı saçlı mavi gözlü biri”sini çizmesini istedim sonuç muazzam…

Kişisel Sağlık Verilerinizin Analizi İle Bireysel Sağlık Hedeflerine Ulaşmada Yardımcı Olabilir

Yapay zeka teknolojisi, kişisel sağlık verilerini analiz ederek, bireysel sağlık hedeflerine ulaşmada yardımcı olabilir. Bu, insanların kendileri hakkında daha bilinçli hale gelmelerine ve sağlıklı yaşam tarzı tercihleri yapmalarına yardımcı olabilir.

İlerleyen dönemlerde evimizde kullandığımız ve geleneksel diyebileceğimiz bir çok unsurun yapay zeka destekli hale gelmesi fazlası ile olası bir senaryo. Mesela yapay zeka destekli klozetler ile idrar ve dışkının normal ya da anormal olmasının tespiti ya da bugün bile sıklıkla kullandığımız akıllı bileklikler üzerinden geliştirilebilecek olan çeşitli yapay zeka destekli uygulamalar…

Yakın geleceğimizde sıklıkla karşılaşabileceğimiz; yapay zeka, makine öğrenmesi, entegre vs.  gibi kavramlar olacak  gibi duruyor. Bunlar hayatımızın kolaylaşması ve refah anlayışımız için önemli ve güzel gelişmeler.

Yapay Zekanın Hep Olumlu Taraflarını Görmek

Biz insanlar yeni şeylere karşı genellikle ya çok heyecanlı ve istekli oluruz ya da çok eleştirel ve tatminsiz oluruz. Yapay zeka günümüze çok hızlı bir giriş yapması ve bizleri aşırı şaşırtması ile birçoğumuz için (buna ben de dahil) fazlasıyla olumlu karşılandı. Peki yapay zekanın bizi tehdit eden olumsuz yanları neler?

Sosyal İzolasyona ve Yalnızlığa Neden Olabilir

Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Etkileri 3

Midjourney isimli metni görsele dönüştüren bir yapay zeka aracına “seansı yeni bitmiş ve karmaşık duygular yasayan bir psikolog” çizmesini istedim ve kahkahalarla gülen mi yoksa bağıra bağıra ağlayan bir psikolog mu çizdi karar veremedim 🙂

Yapay zeka, insanların yüz yüze etkileşim yerine sanal asistanlar ve robotlarla etkileşim kurmaya başlarsak, insanlar arasındaki bağlar zayıflayabilir ve sosyal izolasyona ve yalnızlığa neden olabilir.

Bu konu 2013 yapımı “HER” isimli filmde oldukça güzel bir şekilde işlenmişti. Filmi ilk izlediğimde yani bu yazının yazılmasından yaklaşık 10 yıl önce filmi çok beğensem de benim kadar teknoloji ile iç içe birisine bile “yani bu kadarı da biraz fazla mı abartı acaba” dedirtmişti. Çok değil 10 yıl sonra bugün itibari ile “Her” filminin senaryosu korkutucu bir şekilde gerçeğe yakın gelmeye başladı.

İlerleyen zamanlarda psikoterapi için başvuran danışanlarda “sanal asistanıma karşı duygusal bağımın şekli çok değişti ama beni mutlu edecek cevaplar alamıyorum. Tam her şey yoluna giriyor gibi hissettiğimde bu yaşadığım şeyin gerçek olmadığını fark ediyor ve bu durumdan çok kötü etkileniyorum” minvalinde bir cümle duyar mıyım acaba diye ufak -şimdilik çok ufak- bir korkum yok desem yanlış olmaz sanırım.

Kişisel Verilerin Güvenliğine İlişkin Endişelere Neden Olabilir

Dijital Çağ” ismini verdiğimiz ve şehirleşmenin, çok hızlı ve kontrolsüz büyümenin bu denli hızlı olduğu bir dönemde bizzat kendi kontrolümüzde bile bir çocuk yetiştirmenin ne kadar zor olduğu ortada. Çocuktan da öte içinde bulunduğumuz dünyanın hızı, üzerinde yaşayan herkesi bir şekilde kendi hızına adapte etme peşinde.

Çok da uzun olmayan bir zaman önce dedelerimizin elinde kapaklı ve tuşlu telefonlar varken aradan hemen hemen 10 yıl geçtikten sonra birçoğunun elinde dokunmatik telefonlar görmeye başladık ve bu durum artık bizi şaşırtan bir şey olmaktan çıktı. 70 yaşından sonra işlevselliğin getirdiği o güzelliklere dayanamayan dedelerimiz torunlarından akıllı telefon kullanmayı öğrenip torunları ile görüntülü görüşme yapmaya başladılar. Tüm bu güzelliklerin beraberinde getirdiği bazı sorunlar elbette var. Bunların en başında duran ve şimdilik en rahat görebildiğim şeylerden birisi ” kişisel veriler“.

Yapay zeka teknolojisi, kişisel verilerin güvenliğiyle ilgili endişelere doğal olarak neden olabilir. Kişisel verilerin yanlış ellerde kullanımı, kişisel özgürlük kaybına ve psikolojik steröslere neden olabilir. Bu durumun gelecekte üzerimizde ne denli bir baskı yaratacağını şimdilik henüz bilmiyoruz. Fakat internete bağlanabilen herhangi bir eşya, cihaz veya makine bir miktar kendi güvenliğimizi almak mecburiyetindeyiz.

İş Kaybına Neden Olabilir

Yapay Zekanın İnsan Psikolojisi Üzerine Etkileri

Midjourney isimli metni görsele dönüştüren bir yapay zeka aracına “ortaçağda ölmüş ve öldükten sonra ruhu bedeninden ayrılırken çiçekler açan bir şövalye” çizmesini istemiştim gerçekten harika detaylara sahip bir çizim yaptı…

Otomasyonun çok kullanışlı ve güzel bir durum olması kadar günümüzdeki bazı mesleklerin gelecekte bu yüzden olmayacağını kestirmek için kahin olmaya gerek yok. Bu da bazı sektörlerdeki çalışma alanının daralacağı ve çalışma şeklinin değişeceği anlamına geliyor…(Bkz: Neden İşsiz Kaldık?)

Yapay zeka teknolojisi, bazı işleri insanlardan daha hızlı ve daha verimli bir şekilde yapabilir. Bu, işlerin otomatikleştirilmesine ve iş kaybına neden olabilir. Bu da, insanların işsiz kalması ve dolayısıyla stresi düzeylerinde bir artış  yaşamalarına neden olabilir.

Yanlış Anlama ve Yanlış Karar Verme Riski Taşıyabilir

Yapay zeka, insanların sözlerini, hareketlerini ve davranışlarını analiz ederek, yanlış anlamalar ve yanlış kararlar verme riskini taşıyabilir. Bu, insanların haksızlığa uğramalarına ve dolayısıyla çeşitli psikolojik reaksiyonlar göstermelerine neden olabilir.

Yapay zeka da elbette insanların birbirine yaptığı gibi çeşitli şekillerde manipüle edilebilir. Böyle bir durumda yapay zeka doğru sonuçlar vermeyebilir ya da taraflı davranabilir. Bir başka senaryoda ise yapay zekanın topladığı verilerin yetersiz kalması sebebiyle doğru analizler gerçekleştiremeyebilir fakat verdiği bilginin eksik olduğunu anlamayabilir. Bu durumda yapay zeka ile bilgi alışverişinde bulunan bir kişiyi yanlış şekilde etkileyebilir.

Yapay Zeka ve Geleceğimiz

Yapay zeka teknolojisi, insanların psikolojik  ve bedensel sağlığının iyileşmesine elbette yardımcı olabilir. Gelecekte sağlık sektörü içerisinde örneklerine fazlaca rastlayacağımıza dair inancım tam. Hatta evlerimizde kullandığımız bir çok cihaz yapay zeka destekli halleriyle bambaşka bir deneyim yaşatacaklar. Bizler de bu sürecin kimimiz üreticisi olarak kimimiz kullanıcısı olarak kimimiz ise tüketicisi olarak yerimizi alacağız gibi duruyor.

Bu süreçte konuşan makineler, öğrenen eşyalar gibi geçmişte duysak zihnimizde dahi canlandıramayacağımız şeylere tanık oluyoruz ve olmaya devam ediyoruz. Bu kavramlar hayatımızda uzunca zamandır bildiğimiz bazı meslekleri belki yok edecek belki ama yepyeni meslekler oluşmasına da sebep olacak elbette. Geçmişte, çözülemez denilen sağlık problemlerinin çözümleri belki de çok basit bir hale gelecek ama yepyeni sağlık sorunları da oluşacak. Pandemi ile değişen sosyal hayatımız ve sosyalleşme kavramlarımız bambaşka boyutlara gelmese de yalnızlığımızın şekli belki de çok farklı olacak…

Yapay zeka  ve kullanımı ile alakalı benim heyecanım ve umutlarım büyük açıkçası. Bakalım yakın gelecekte neler görmeye devam edeceğiz…

 

Ayrıca;

Yapay zeka nedir?

ChatGPT ile ücretsiz sohbet etmek için tıklayabilirsiniz.

Hayatınızı kolaylaştırmak üzerine kurgulanmış yapay zeka araçları

 

Yorum Bırak

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir