Günümüz koşulları incelendiğinde ulaşım kolaylığından dolayı hem normal kumar sıklığı hem de patolojik kumar sıklığı ciddi şekilde artmıştır. Güncel verilere bakıldığında fakir kesimde ve kadınlarda da kumar oynanma oranının arttığı göze çarpmaktadır. Kumar bağımlılığı işten uzak kalınan zamanı arttırıp iş süresinde kayıplara sebep olmaktadır. Aynı zamanda en büyük problem ise birikimlerin yok olup gitmesidir.
Ailesel yüklülük ise kumar bağımlılığında büyük etken olarak dikkat çekmektedir. Ailede kumar geçmişinin olması kumar bağımlılığı riskini arttırmaktadır. Aynı zamanda rekabetçi ve materyalist bir yaklaşımla yönlendirilen; para ve ilişkili simgelere hayranlık duyularak yetiştirilen bireylerde kumar bağımlılığı oluşma olasılığı yüksektir.
Majör depresyon, bipolar bozukluk, madde kötüye kullanımı, DEHB, antisosyal ve borderline kişilik sorunları ve dürtü kontrol bozuklukları yaşayan bireylerde kumar bağımlılığı oluşma riski diğerlerine nazaran daha fazladır.
Kumar Bağımlılığı Nedenleri
Bağımlılığın kökeninde diğer bağımlılıklarda da olduğu gibi tek bir sebep yatmamaktadır. Aynı zamanda nedenlerine dair birçok görüş öne sürülmüştür.
- Bir görüşe göre; farklı nedenlerin bir araya getirdiği davranış örüntülerinden meydana gelir.
- Psikanalitik yaklaşıma göre çocukluk megalomanisinin kaybını kabullenemeyen narsistik kişilik yapısının sonucudur. Kumar oynama ile elde edilen ise büyüklenmeci başkaldırının hazzıdır. Yoksunluk süreci ise cezalandırılma beklentileri ve mazoşistik (kendine zarar vermekten haz duyma) tutumun bir ürünüdür.
- Greenson’a göre kumar oynama depresif duygulanıma karşı bir savunmadır.
- Davranışçı yaklaşıma göre küçük zannedilen yatırıma yüksek paralar geleceği beklentisi ve bunun cazibesi.
- Kumarhanelerin uyguladığı ücretsiz içecekler.
- Kendi becerilerini abartma, kaybetme serüveninin kazanmaya yaklaştırdığına dair olan inanç gibi bilişsel çarpıtmalar. Harcanan zamanı bilememe, ufak bahislerin neden olduğu zararları önemsememe durumu.
- Son olarak internet, ulaşım kolaylığı ve sosyokültürel sorunlar bağımlılığın oluşumunda öne sürülen görüşlerdendir.
-Kumar bağımlılığında gidişat kazanma, kaybetme, tükenme ve vazgeçme evresi olarak dört aşamada gerçekleşir.
-Kumarbazlar ise profesyonel, sosyal, suçlu ve patolojik olmak üzere dörde ayrılır. Bizim üzerinde durduğumuz ve ‘bağımlı’ olarak nitelendirdiğimiz kumarbazlar ise patolojik olanlardır. Çünkü klasik bir bağımlı özelliği olarak patolojik kumarbazlar kontrolünü kaybetmiş kişilerdir.
Kumar Bağımlılığı Tedavisi
Öncelikle gerçekleşecek olan şey kişiye özel bir tedavi planı oluşturmaktır.
- İnkarın kırılması ve sorunlarla yüzleştirme oldukça önemlidir.
- Başa çıkma ve hayır deme becerisi üzerinde durulmalıdır.
- Aile bilgilendirilmesi/danışmanlığı gerçekleştirilmelidir.
- Mantıklı olmayan düşünce biçimi değiştirilmelidir.
- Kumar oynanan yerlerden, kumarı çağrıştıran ögelerden, kumar oynatılan sitelerden ve kumarla ilgisi olan kişilerden uzak durulmalıdır.
- Kredi/banka kartı kullanılmamalıdır. Günlük ihtiyacı karşılayabilecek kadar para bulundurulmalı.
- Kumardan uzak durulabilecek bir yaşam tarzının belirlenmesi ve olumsuz davranışların yerine olumlu davranışların konulması gerekmektedir.
Kumar bağımlılığı tedavisinde sonuçlar memnun edici değildir. Çünkü tekrarlama ihtimali oldukça yüksektir. Hastalar oldukça zordur ve kendi başlarına tedaviye yönelme talepleri pek yoktur. İş birliğinde fazlasıyla zorlanırlar. Aynı zamanda sabırsız ve büyüklenmeci kişilikleri uzlaşmayı daha da zor hale getirir.
Tedavide grup seansları, çift terapileri, aile terapileri faydalıdır. Çünkü bağımlılığın nedenlerinde çevresiyle olan iletişim oldukça büyük bir önem arz etmektedir. Aynı zamanda da bu terapiler kumarın, kişinin üzerinde yarattığı stresi daha açık bir şekilde görülmesinde büyük öneme sahiptir.
Yazar Hakkında
